Δε χάθηκε ο κόσμος για ένα σοκολατάκι παραπάνω! Ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς.

Γράφει η Ουρανία Παπαχρήστου, επιστημονική συνεργάτης Κιβωτού Εξέλιξης

Ο ρόλος του παππού και της γιαγιάς  ήταν πάντα σημαντικός. Όποιος  ανατρέξει στην παιδική του ηλικία θα βρει σίγουρα αναμνήσεις συνυφασμένες με τον παππού και την γιαγιά. Αναμνήσεις γεμάτες με παιχνίδι , ξεγνοιασιά και αγάπη. Ακόμα και παιδιά που ζούσαν χιλιόμετρα μακριά από τους παππούδες  τους και περίμεναν τα Καλοκαίρια να τους συναντήσουν, μιλάνε για αυτούς με μεγάλο ενθουσιασμό. Αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο αφού οι  παππούδες μετά τους γονείς είναι αυτοί που αγαπούν περισσότερο τα παιδιά, προσφέρουν την αγάπη τους με ανιδιοτελή τρόπο, αποτελούν ένα πλούτο γνώσεων και διδάσκουν στα παιδιά μαθήματα ζωής και ιστορίας.

Η ανατροφή των παιδιών σε εκτεταμένες οικογένειες  και με τους παππούδες πολλές φορές  να ζουν στο ίδιο σπίτι με τα ενήλικα παιδιά τους, ήταν συνυφασμένο με την ελληνική κουλτούρα. Παλιότερα πολλοί γονείς θεωρούσαν ότι οι παππούδες είναι αυτοί που ”χαλάνε” τα παιδιά με τα κεράσματα τους, είναι αυτοί που κάνουν όλα τα χατίρια και πολύ συχνά διαφωνούν με τους νέους μοντέρνους τρόπους διαπαιδαγώγησης των εγγονιών τους. Τώρα πια όμως με τις κοινωνικές αλλαγές και την οικονομική κρίση,  το ποσοστό των γονέων που εξαρτάται από τους γονείς του για την φροντίδα των παιδιών τους έχει αυξηθεί. Ωστόσο η αυξημένη συμμετοχή των παππούδων πέρα από βοηθητική μπορεί να δημιουργήσει  και προβλήματα.

• Προσαρμογή στις νέες οικογενειακές σχέσεις

Πολλοί από εσάς είστε χρόνια αυτόνομοι , έχοντας χτίσει την δική σας  ζωή με τους δικούς σας κανόνες και αξίες ζωής, που τις περισσότερες φορές συγκρούονται με την κοσμοθεωρία των γονιών σας και ξαφνικά νιώθετε πως γυρνάτε πίσω , δημιουργώντας μια αμοιβαία εξαρτημένη σχέση. Γι’ αυτό στην αρχή θα χρειαστεί  υπομονή, καθώς απαιτείτε χρόνος για να διαμορφωθεί αυτή η νέα σχέση, να τεθούν τα όρια και οι προσδοκίες. Επομένως όλοι οι δίαυλοι επικοινωνίας θα πρέπει να είναι ανοιχτοί, αντιμετωπίζοντας τους γονείς σας με ειλικρίνεια και σεβασμό, για να χτιστεί μια υγιής καθημερινότητα.

• Παρέχοντας υποστήριξη

Οι παππούδες τις περισσότερες φορές αποτελούν σημαντικό πρότυπο για την ανάπτυξη των παιδιών και συμβάλουν στην εκμάθηση εννοιών όπως  τι είναι σεβασμός , ήθος, τι είναι σωστό και τι λάθος. Ενεργούν ως συμπαίκτες στην διασκέδαση του παιδιού και διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην αυτοεκτίμηση και την ασφάλεια του. Έρευνες έχουν δείξει πως όταν στην οικογένεια υπήρξε κάποιο διαζύγιο ή όταν τα πράγματα πήγαν στραβά ( ευάλωτοι από το διαζύγιο, απώλεια εργασίας, χρέος , κ.α. ) , οι παππούδες αποτελέσαν το δίχτυ ασφαλείας της οικογένειας, ”απορροφώντας ” τις αρνητικές συναισθηματικές επιπτώσεις στα παιδιά.

• Φροντίδα παιδιών

Σήμερα  οι περισσότεροι γονείς  λόγω αυξημένου φόρτου εργασίας και οικονομικών δυσχερειών που πιθανόν αντιμετωπίζουν βασίζονται στους παππούδες για να μειώσουν το κόστος φροντίδας των παιδιών τους. Επίσης πολλοί γονείς δουλεύουν μέχρι αργά και έτσι συχνά οι παππούδες αναλαμβάνουν την φροντίδα των παιδιών  και εκτός σπιτιού ( βόλτες, εξωτερικές δραστηριότητες, κ.α. ), με αποτέλεσμα η στήριξη των παππούδων να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της λειτουργίας της σύγχρονης οικογένειας.

• Χάσμα Γενεών

Αν και οι γονείς χρησιμοποιούν συχνά τους παππούδες για την φροντίδα των παιδιών, παρόλα αυτά εκφράζουν ανησυχίες ως προς τον τρόπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους από αυτούς. Λόγω των διαφορετικών γενεών παρουσιάζονται κάποιες δυσκολίες, για παράδειγμα  πολλοί γονείς επιλέγουν διαφορετικούς κανόνες, πρότυπα, τρόπο ανατροφής και πειθαρχίας  από εκείνο των γονιών τους.

Συμβουλές προς γονείς

• Αφήστε τους παππούδες να γνωρίζουν τις προσδοκίες σας για το παιδί. Να είστε ειλικρινείς για αυτά που θέλετε και σας ενοχλούν. Μερικές φορές αυτό είναι δύσκολο να γίνει. Πως μπορείτε να πείτε στην μητέρα σας ότι τα πράγματα θα θέλατε να γίνουν διαφορετικά; Μπορείτε να της πείτε ” Μαμά , επειδή μας ανησυχεί η ποσότητα ζάχαρης στο χυμό , για τώρα είναι προτιμότερο να του δώσεις γάλα ή νερό, ευχαριστώ που με άκουσες ” ή ” Μπαμπά αυτό το τηλεοπτικό πρόγραμμα δεν είναι κατάλληλο για το παιδί , μπορείτε να ζωγραφίσετε ή να πάτε μία βόλτα”.
• Να θυμάστε πως μετά από εσάς δεν υπάρχει κάποιος που να αγαπάει τα παιδιά σας περισσότερο και όταν κάνουν κάτι που μπορεί να διαφωνεί με τον δικό σας τρόπο διαπαιδαγώγησης δεν το κάνουν για κακό , αλλά από αγάπη.

Συμβουλές προς παππούδες

• Μάθετε τις προσδοκίες των παιδιών σας και συζητήστε και για τις δικές σας προσδοκίες.
• Μάθετε τι ρουτίνες υπάρχουν στο σπίτι και τι πρόγραμμα ακολουθεί η οικογένεια.
• Συζητήστε με ειλικρίνεια για την διαθεσιμότητα σας στη φροντίδα των παιδιών.
• Βάλτε όρια στο προσωπικό σας χρόνο.

Θα πρέπει οι παππούδες να ακολουθούν πάντα κανόνες; Όχι! Το σπίτι της γιαγιάς έχει τα δικά του τελετουργικά και τους δικούς του κανόνες. Οι παππούδες έχουν χτίσει την ζωή τους με τις δικές τους αξίες, χωρίς εμείς να μπορούμε πάντα να παρέμβουμε σε αυτό. Άλλωστε όλα τα παιδιά, ακόμα και εμείς ως ενήλικες, θυμόμαστε το σπίτι του παππού και της γιαγιάς σαν ένα χώρο όπου μπορούσαμε να πειραματιστούμε , να δοκιμάσουμε τα προσωπικά μας όρια και να νιώσουμε ελεύθεροι.