ΠΩΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ Η ΜΑΘΗΣΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΑΣΗ
Άρθρα & Δημοσιεύσεις, Εργοθεραπεία
Γράφει ο Βασίλης Γούσης, εργοθεραπευτής s.i., επιστημονικός συνεργάτης Κιβωτού Εξέλιξης
Κάθε εμπειρία ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας είναι μια ευκαιρία ωρίμανσης και ανάπτυξης. Τα παιδιά χρησιμοποιούν την όρασή τους για την καθοδήγηση σε νέες μαθησιακές εμπειρίες. Από τις ηλικίες 2 ως 5, ένα παιδί θα τελειοποιήσει τις οπτικές ικανότητες που απέκτησε κατά τη διάρκεια τη βρεφικής ηλικίας και θα αποκτήσει νέες.
Το παιχνίδι με τουβλάκια, με μπάλα, το χρωμάτισμα, το κόψιμο με ψαλίδι συμβάλλει στη βελτίωση σημαντικών οπτικών δεξιοτήτων. Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας εξαρτώνται από την όρασή τους για να αποκτήσουν τις δεξιότητες που θα τους προετοιμάσουν για το σχολείο. Αναπτύσσουν τον οπτικά καθοδηγούμενο συντονισμό μάτι-χέρι-σώμα, τον λεπτό κινητικό συντονισμό και τις δεξιότητες οπτικής αντίληψης οι οποίες είναι απαραίτητες στην εκμάθηση της γραφής και του διαβάσματος.
Η εξασφάλιση της ομαλής ανάπτυξης της όρασης σε αυτή την ηλικία μπορεί να δώσει “μια καλή βάση” για το ξεκίνημα στο σχολείο. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά είναι πρόθυμα να ζωγραφίζουν και να βλέπουν εικόνες. Επίσης, το να διαβάζουμε στα παιδιά είναι σημαντικό γιατί τα βοηθάμε να αναπτύξουν ισχυρές δεξιότητες εσωτερικής απεικόνισης καθώς κάνουν «εικόνα» της ιστορίας στο μυαλό τους.
Αυτή είναι και η στιγμή που οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση για την παρουσία των προβλημάτων όρασης όπως ο στραβισμός ή το τεμπέλικο μάτι. Οι καταστάσεις αυτές συχνά αναπτύσσονται σε αυτήν την ηλικία. Ο στραβισμός αφορά όταν ένα ή και τα δύο μάτια στρέφονται προς τα έξω ή προς τα μέσα. Η αμβλυωπία, κοινώς γνωστό ως τεμπέλικο μάτι, είναι η έλλειψη καθαρής όρασης από το ένα μάτι, το οποίο δεν μπορεί να διορθωθεί πλήρως με τα γυαλιά.
Σημάδια διαταραχών όρασης
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Δημόσιας Υγείας, περίπου το 10% των παιδιών προσχολικής ηλικίας έχουν προβλήματα όρασης. Ωστόσο, τα παιδιά αυτής της ηλικίας γενικά δεν θα εκφράσουν παράπονα σχετικά με τα μάτια τους.
Οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν για ενδείξεις που μπορεί να υποδηλώνουν κάποια διαταραχή όρασης όπως ενδεικτικά κάποια από τα παρακάτω:
Παρακολούθηση τηλεόρασης από πολύ κοντινή απόσταση.
Κράτημα του βιβλίου κατά το διάβασμα πολύ κοντά.
Αλληθώρισμα.
Γέρνει πολύ το κεφάλι του.
Συχνό τρίψιμο των ματιών.
Μικρή διάρκεια προσοχής σε σχέση με την ηλικία.
Ευαισθησία στο φως.
Δυσκολία με το συντονισμό ματιών-χεριών-σώματος όταν παίζει μπάλα.
Αποφυγή δραστηριοτήτων που απαιτούν λεπτό κινητικό χειρισμό όπως ζωγράφισμα και πάζλ.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Το παιχνίδι με τα άλλα παιδιά βοηθάει στην ανάπτυξη των οπτικών δεξιοτήτων. Υπάρχουν καθημερινά πράγματα που μπορούν να κάνουν οι γονείς στο σπίτι για να βοηθήσουν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να αναπτύξουν την όρασή τους. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να χρησιμοποιήσουν δραστηριότητες παιχνιδιού για να βοηθήσουν στη βελτίωση διαφορετικών οπτικών δεξιοτήτων.
Παιχνίδια και δραστηριότητες τονώνουν τη διαδικασία ανάπτυξης της όρασης. Μερικές φορές, παρά τις προσπάθειες, το παιδί μπορεί να έχει μείνει πίσω στην ανάπτυξη της όρασης. Αυτός είναι ο λόγος για εξετάσεις όρασης σε ηλικία 3 και 5 είναι σημαντικές για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων, πριν το παιδί αρχίσει το σχολείο.
Παρακάτω, μερικές δραστηριότητες που μπορούν να γίνουν για να βοηθηθεί το παιδί να αναπτύξει με επιτυχία τις οπτικές του δεξιότητες:
Πέταγμα και πιάσιμο μπάλας.
Πέταγμα και πιάσιμο bean bags.
Ζωγράφισμα με δαχτυλομπογιές ή με κιμωλίες σε πίνακα.
Ενθαρρύνετε δραστηριότητες παιχνιδιού που απαιτούν καλό συντονισμό χεριού-ματιού, όπως τουβλάκια και παζλ.
Παίξτε απλά παιχνίδια μνήμης.
Δραστηριότητες που το παιδί ζωγραφίζει, κόβει με ψαλίδι και κολλάει.
Υπαίθριο παιχνίδι με μπάλα, ποδήλατο, κούνιες.
Ενθάρρυνση για αλληλεπίδραση με άλλα παιδιά.
http://www.aoa.org/patients-and-public/good-vision-throughout-life/childrens-vision/preschool-vision-2-to-5-years-of-age?sso=y