Ψυχοσωματικα συμπτώματα

ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

    Τελευταία, όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που καταλήγουν στον γιατρό τους, εξαιτίας κάποιας ενόχλησης, για να πάρουν την απάντηση, μετά από σειρά εξετάσεων, πως πρόκειται για κάτι …ψυχολογικό! Τι είναι αυτό που προκαλεί τόσο έντονα σωματικά συμπτώματα; Πιθανότατα είναι τα δεκάδες ερωτήματα που το μυαλό αδυνατεί να απαντήσει. Πόσες φορές, έχουμε νιώσει έναν κόμπο στο λαιμό, όταν δεν μπορούμε να εκφράσουμε κάτι που μας απασχολεί έντονα. Φαίνεται λοιπόν ότι το σώμα μας επηρεάζεται από το τι νιώθουμε και σκεφτόμαστε και πως όταν η ψυχή πονά, αλλά το στόμα σιωπά, το σώμα μας αναλαμβάνει να μας δείξει ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά…

Όσο απίστευτο και αν ακούγεται, το σώμα μας… μιλάει! Κάποιες φορές περισσότερο, άλλες λιγότερο… Θέλει να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε τι το ενοχλεί και τι το ευχαριστεί. Το ακούμε όμως;

Δυστυχώς όχι τόσο συχνά. Αν το ακούγαμε, ο πόνος στην κοιλιά, η δύσπνοια, το τρέμουλο και η ταχυκαρδία που αντιμετωπίζουν πολλά άτομα στην καθημερινότητά τους θα είχαν εξαφανιστεί. Σωματικά συμπτώματα που μας κάνουν την ζωή δύσκολη, που επιμένουν με την ίδια ένταση, παρόλο που όλες οι εξετάσεις έχουν βγει “καθαρές”. Τότε, πολύ εύλογα αναρωτιόμαστε : Αφού κανένα παθολογικό αίτιο δεν ευθύνεται για την κατάστασή μου, γιατί «πονάω»; Η απάντηση κρύβεται στα συναισθήματά μας τα οποία φαίνεται να επηρεάζουν κάθε κύτταρο του σώματός μας και όχι μόνο τις σκέψεις και τη διάθεσή μας. Αναλόγως με το αν τα συναισθήματά μας είναι θετικά ή αρνητικά, επηρεάζουν όλη τη χημεία του σώματός μας, με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση ή την αποδυνάμωση της υγείας μας…

Η παραπάνω κατάσταση λοιπόν αναφέρεται συχνά με τον όρο «ψυχοσωματικά». «Ψυχοσωματικά ονομάζονται τα σωματικά συμπτώματα που δεν οφείλονται σε κάποια οργανική ή παθολογική αιτία, η ένταση όμως και ο τρόπος που εκδηλώνονται, είναι παρόμοια με τη φύση των συμπτωμάτων που προκαλούνται από μια βιολογική ασθένεια. Τα ψυχοσωματικά αποτελούν ένα μέσο έκφρασης των καταπιεσμένων δυσάρεστων συναισθημάτων και των ψυχολογικών συγκρούσεων/αδιεξόδων του ατόμου, μέσα από το σώμα»… Μια περίπτωση τέτοιων συγκρούσεων, σχετίζεται με όσα θέλει να κάνει κάποιος, αλλά δεν μπορεί ή δεν πρέπει. Σαν συνέπεια, νιώθει μεγάλη καταπίεση, άγχος και στην προσπάθειά του να καταπολεμήσει τη θέλησή του, την καταπνίγει, την «ξεχνάει», ή πείθει τον εαυτό του πως την έχει ξεπεράσει. Τότε, το σωματικό σύμπτωμα χτυπάει σαν ξεχασμένο ξυπνητήρι, προκειμένου να μας αφυπνίσει. Όσο και να καταπιέσουμε τα συναισθήματά μας, είναι μαθηματικά βέβαιο πως αυτά θα βρουν την έξοδο κινδύνου, όσο επώδυνη και αν είναι αυτή για τον οργανισμό μας. Το μυαλό ξεχνάει, το σώμα ποτέ…

Τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί αύξηση στα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Ποιος είναι ο λόγος; Τα αίτια για την εμφάνιση των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων είναι, όπως στις περισσότερες ψυχικές ασθένειες, πολυπαραγοντικά. Αυτό σημαίνει ότι συμβάλλουν περισσότεροι από ένας παράγοντες στη γέννηση και στη συντήρησή τους. Το άγχος εκτιμάται ότι αποτελεί έναν από τους πιο βασικούς παράγοντες που πυροδοτούν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, διότι επηρεάζει σημαντικά το κεντρικό νευρικό σύστημα, το ταλαιπωρεί, στέλνοντας άσκοπα «σήματα συναγερμού» και απορρυθμίζει τις βιολογικές λειτουργίες του σώματος, με αποτέλεσμα το άτομο να δυσλειτουργεί. Συμπερασματικά, αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου μέσα στην περίοδο της «πολυμορφικής» κρίσης (αξιών, θεσμών, οικονομίας), θα διαπιστώσει ότι υπάρχει μια πληθώρα αγχογόνων ερεθισμάτων, π.χ. η ανεργία ή η αίσθηση της ξαφνικής απώλειας που το άτομο καλείται να αντιμετωπίσει, το γεγονός ότι το άτομο αρκετές φορές επενδύει τα μέγιστα, για να πετύχει τα ελάχιστα…